کوتیکول مو چیست؟ معرفی 5 روش‌ آسان مراقبت از آن

از مهم‌ترین نکات مراقبت از مو، توجه به کوتیکول مو است. کوتیکول بیرونی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین لایه‌ی ساقه مو و در واقع سپر موهاست. برای داشتن روتین مراقبت از موی استاندارد باید به سلامت این لایه نیز توجه شود. در ادامه‌ی این مطلب با ساختار کوتیکول مو و عواملی که به آن آسیب می‌زند آشنا خواهید شد. در نتیجه می‌توانید برنامه دقیق‌تری برای حفاظت از موهای خود در نظر بگیرید.

کوتیکول مو چیست؟

ساقه‌ی موی سر ساختمانی سه لایه دارد که هر یک از این لایه‌ها بافت و عملکردی مجزا دارند. کیفیت وضعیت لایه‌های مو باعث ایجاد خشکی، نرمی، حالت پذیری یا شکننده می‌شود. مدولا درونی‌ترین و نخستین بخش ساختمان موست، این بخش مانند هسته‌ی مو عمل می‌کند. جالب است بدانید که نازکی موها باعث حذف قسمت مدولا می‌شود و فقط تارهای موی ضخیم مدولا دارند. مدولا توسط کورتکس که دومین لایه از ساختمان موست احاطه می‌شود.

کورتکس بعنوان لایه‌ی دوم، بیشترین حجم موها را به خود اختصاص داده است و بخش عمده‌ی ساختارش متشکل از کراتین است. این بخش تعیین کننده رنگ تارهای مو است زیرا جایگاه ملانین یا همان رنگدانه‌ی مو است. کورتکس نیز خود توسط کوتیکول در بر گرفته شده است.

سومین و بیرونی‌ترین لایه‌ی مو کوتیکول است. این بخش نیز مانند کورتکس از کراتین ساخته شده است. ساختار کوتیکول یکدست و صیقلی نیست، بلکه لایه لایه و فلسی شکل و رو به انتهای موهاست. بدین ترتیب با منسجم بودن یا از هم گسیختگی این قسمت‌های فلسی شکل، کوتیکول می‌تواند باز یا بسته باشد. هر چه سطح بیرونی مو یکدست‌تر و منسجم‌تر باشد تارهای مو درخشان‌تر و خوش‌حالت‌تر هستند.

نقش کوتیکول مو

به طور خلاصه می‌توان گفت که وظیفه‌ی حفاظت از تارهای مو و لایه‌های درونی مو بر عهده کوتیکول است. کوتیکول لایه‌ای بی‌رنگ روی سطح رشته‌های مو است که چون سدی از آسیب به کورتکس و مدولا جلوگیری می‌کند. تماس مستقیم کورتکس با عوامل محیطی می‌تواند موجب مشکلات زیادی مانند خشکی، بد حالتی، ریزش مو و… شود. از این رو مراقبت از کوتیکول مو و بسته نگه داشتن آن اهمیت فراوانی دارد.

عوامل آسیب به کوتیکول مو

گفتیم که باز شدن بافت کوتیکول مو، عاملی است که می‌تواند منجر به آسیب‌های بسیاری شود و ضروری است که آن را سلامت نگه داریم. یکی از عواملی که کوتیکول مو را باز می‌کند، کمبود رطوبت است. با از دست رفتن آب مورد نیاز سلول‌ها، کوتیکول خشک و لایه‌هایش از هم باز می‌شوند. در این شرایط کورتکس مستقیما در معرض آسیب قرار می‌گیرد و عوارض زیادی برای مو پدید می‌آید. موخوره، کدری، وز شدن و شکنندگی مو از جمله این عوارض هستند که زیبایی مو را تحت شعاع قرار می‌دهند. آنچه در این بین مهم است، حفظ رطوبت کافی موهاست. در ادامه با برخی از رایج‌ترین رفتارها و عواملی که موجب از دست رفتن رطوبت موها می‌شود آشنا خواهید شد.

از شستشوی بیش از حد موها پرهیز کنید

تماس بخار آب و آب گرم، کوتیکول را باز کرده و مواد شوینده را به لایه‌های زیرین می‌رساند که برای مو خطرناک است. بهترست تا حد ممکن برای شستشو و استحمام از آب سرد یا ولرم استفاده کنید. همچنین در فرایند خیس شدن و تبخیر آب، موها منقبض و منبسط می‌شوند، که خود باعث باز شدن کوتیکول می‌شود.

در نتیجه ضرورت دارد که با توجه به نوع مو و سبک زندگیتان، تعداد دفعات شستشوی سر را محدود کنید. شستشوی روزانه مو تنها برای موهای خیلی چرب منطقی است. تعداد دفعات شستشوی مفید برای موهای چرب 5 تا 6 بار در هفته است. این در حالی است که میزان استاندارد در موهای معمولی 3 تا 4 بار و در موهای خشک بین 2 تا 3 بار است.

عوامل آسیب فیزیکی به کوتیکول موها را حذف کنید

برخی از رفتارهای رایجی که وجود دارند برای کوتیکول آسیب‌زا هستند. چنگ زدن و آبکشی اشتباه موها در این میان بسیار پررنگ است. در صورتی که حین شستشو، موی خود را محکم چنگ می‌زنید، با دست خودتان میدان را برای آسیب به کوتیکول باز می‌کنید. همچنین است اگر حین آبکشی از دست‌های خود خیلی استفاده کنید.

برای شستشوی اصولی، پوست سر را به آرامی و با نوک انگستان ماساژ دهید و کف را به تمام نقاط برسانید. هنگام آبکشی نیز هرچه کمتر از دست خود استفاده کنید، احتمال آسیب به کوتیکول را کاهش می‌دهید. برای این کار اجازه دهید جریان ملایم آب کف‌ها را با خود در مسیر تارهای مو بشوید و تمیز کند.

نحوه شانه زدن موها را جدی بگیرید

اگر برای مراقبت از موهای خود به طور مداوم از شانه استفاده می‌کنید، مطمئن باشید کوتیکول مویتان دچار آسیب است. برای مراقبت از مو، به هیچ وجه موهای خیس را شانه نکنید. همچنین ملایمت هنگام شانه زدن و کنترل دفعات شانه زدن را به خاطر داشته باشید.

این 5 نکته برای سشوار کردن موها

پیشتر گفتیم که خشکی رکن اساسی آسیب به کوتیکول موست. با توجه به عملکرد اتوی مو و سشوار، آسیب‌زا بودن وسایل حرارتی برای کوتیکول واضح است. برای خشک کردن مو توصیه‌ی اکید بر رها کردن موی خیس در دمای محیط و عدم استفاده از شسوار و اتوی مو است. اگر مجبور به استفاده مکرر از سشوار هستید، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی موها، به 5 نکته دقت داشته باشید.

• • تا می‌توانید کمتر از وسایل حرارتی و حالت‌دهنده استفاده کنید.
  • حداقل 3 روز در هفته به موهای خود استراحت دهید و از سشوار استفاده نکنید.
  • هنگام استفاده از سشوار دمای باد را تا جای ممکن کم کنید.
  •  از ماسک‌های مخصوص قبل سشوار استفاده نمایید و فاصله دستگاه با موها را حین استفاده حفظ کنید.
  • استفاده از سشوار را تا خشک شدن کامل مو ادامه ندهید. همیشه اجازه دهید یک چهارم تا یک پنجم رطوبت موها باقی بمانند تا در هوای محیط خشک شوند.

رعایت این نکات هنگام استفاده از سشوار، می‌تواند از کوتیکول مو در برابر آسیب‌های احتمالی مراقبت کند.

کلر و نمک دشمن کوتیکول مو

تماس آب استخر با موها هنگام شنا مقدار زیادی عناصر آسیب‌زا ماند کلر را بر روی سطح مو به جا می‌گذارد. این عناصر، خصوصا کلر، می‌توانند موجب آسیب کوتیکول مو و در نتیجه تبعات آن شوند. عملکرد نمک آب دریا نیز مشابه کلر است. از این رو اهمیت دارد پس از شنا (چه در استخر چه در دریا) موهای خود را با آب و شامپو بشورید.

به محصولات بهداشتی مصرفی توجه کنید

یکی از رایج‌ترین عوامل آسیب دیدن کوتیکول مو، استفاده از محصولات بهداشتی و مراقبتی غیر استاندارد است. ترکیبات غیرتخصصی شامپوها، PH کم یا زیاد و استفاده از مواد آسیب‌زا مانند پارابن و فسفات، صدمات زیادی به موها می‌زنند. برای مراقبت از موهای خود، حتما به رویکرد محصولی که استفاده می‌کنید توجه داشته باشید. امروزه بسیاری از برندها هستند که سلامتی را در اولویت قرار داده‌اند. از مشهورترین این برندها می‌توان به شامپو کلیر، داو و سانسیلک اشاره کرد که حتی در بسیاری موارد توسط پزشکان تجویز شده‌اند. استفاده از محصولات برندهای معتبر و استاندارد می‌تواند کمک بسیاری در راستای مراقبت از موهای شما باشد.

حفظ رطوبت و آبرسانی به مو

تمامی عواملی که گفته شد، منجر به خشک شدن موها و خشک شدن موها باعث آسیب دیدن کوتیکول و تبعات خطرناک آن می‌شود. پس به غیر از کنترل این عوامل، حفظ رطوبت مو و آبرسانی به آن‌ها نیز برای مراقبت از آن‌ها ضروری است. موهای خود را بر اساس نیازشان روزانه مرطوب کنید. برای این کار می‌توانید از آبرسان‌ها و سرم‌های مواستفاده کنید. در آبرسانی موها افراط نکنید اما نیاز موی خود را در نظر داشته باشید. به طور مثال اگر در محیط‌هایی پر گرد وغبار (مانند محیط ساختمانی) تردد دارید، ممکن است مویتان چندبار در روز نیز نیاز به آبرسانی داشته باشد. همچنین هنگام انتخاب آبرسان، مانند شامپو و نرم کننده مو، به رویکرد برند و آسیب‌زا نبودن آن توجه کنید.